ปักขคณนา

ปักขคณนา

ประกาศ วางอธิกมาส ประจำปี พ.ศ. ๒๕๕๕สถานที่ ร้านเนต วาบ หลังมอขอ

มหาสินธุมาลี
*สองพันห้าร้อยห้า สิบห้า
อธิกมาสวางมา เดือนสิบสอง
ปักขคณนา ถูกต้อง ตรงเฮย
จูเลียนยังต้องร้อง สอดคล้อง จันทร์รวี

*พอศอตัวตั้งวาง กำหนด
สิบห้านำมาลด ลบได้
สิบเก้าหารจงจด ให้มั่น จำเฮย
ดูเศษที่เหลือไว้ ท่านให้ ซ้ำเดือน

*เศษศูนย์คือเดือนห้า จงจำ
เศษสองเดือนยี่จำ ให้ได้
เศษห้าเดือนสิบจำ ให้แม่น ยำเฮย
เศษแปดเดือนเจ็ดใช้ วางซ้ำ อีกเดือน

*เศษสิบคือเดือนสาม จงจด
เศษสิบสามจงจด เดือนสิบสอง
เศษสิบหกจงจด เดือนแปด นั้นเฮย
เจ็ดครั้งครบถูกต้อง ในรอบ สิบเก้าปี

*ตติเยที่หก เดือนสิบสอง
ถูกต้องขอรับรอง อธิกมาส
ธรรมยุตเดือนสิบสอง ซ้ำอีก เดือนเฮย
มหานิกายซ้ำมาส ปีหน้า เดือนแปด


วิธีคำนวณ

(๒๕๕๕ลบ๑๕)หาร๑๙ เท่ากับ ๒๕๔๐หาร๑๙ เท่ากับ ลัพ ๑๓๓ เศษ ๑๓
ตกตติเยที่หก ธรรมยุตให้วางเดือนสิบสองซ้ำคือเดือนอ้ายยังเป็นเดือนสิบสอง
ส่วนมหานิกายมักวางเดือนซ้ำในเดือนแปด ปี๒๕๕๖

ประกาศวันเถลิงศก เปลี่ยนศักราชใหม่ ปีพ.ศ. ๒๕๕๖, จ.ศ. ๑๓๗๕, ร.ศ. ๒๓๒

มหาสินธุมาลี
*เถลิงศกเปลี่ยนปี ศักราช
ปีใหม่ขอประกาศ วารใหม่
จุลศักราช หนึ่งสาม เจ็ดห้า
ปีมะเส็งจำไว้ วารอัง คารเฮย

*สองทุ่มสี่สิบสาม นาที
ห้าสิบแปดวินาที จำไว้
แปดสิบสตางค์นาที เข้าวัน เถลิงศก
เบญจศกเข้าใกล้ จำไว้ ราศีเมษ

*สูตรนั้นมาอย่างไร อย่าถาม
จงฟังจงทำตาม สอนไว้
พิสูจน์แล้วจึ่งคำราม ว่าโคตร แม่นเฮย
จงรู้จงจำไว้ มาแต่ สารำมอญ

*เศษหนึ่งวันอาทิตย์ กำหนด
เศษสองวันจันทร์จด จำไว้
เศษสามสี่ห้าจด อังคาร พุธพหัส
เศษหกเจ็ดจำไว้ ศุกร์เสาร์ นั้นเทอญ

วิธีคำนวณ

((๘๐๐คูณ๓๖๕.๒๕๘๖๖๙คูณ๑๓๗๕)บวก๓๗๓)หาร๘๐๐เท่ากับ๕๐๒๒๓๑.๑๓๖๑๒๕

(ลัพบวก๑)หาร๗ ดูเศษ
(๕๐๒๒๓๑บวก๑)หาร๗ เท่ากับ ๗๑๗๔๗ เศษ ๓ วารอังคาร

(๑ลบเศษ)คูณ๒๔, คูณ๖๐,คูณ๖๐, คูณ๑๐๐ เป็นชั่วโมง เป็นนาที เป็นวินาที เป็นสตางค์
(๑ลบ๐.๑๓๖๑๒๕)คูณ๒๔เท่ากับ๒๐.๗๓๓ ได้เวลา สองทุ่ม
๐.๗๓๓คูณ๖๐เท่ากับ๔๓.๙๘ ได้เวลา สี่สิบสามนาที
๐.๙๘คูณ๖๐เท่ากับ๕๘.๘ ได้เวลา ห้าสิบแปดวินาที
๐.๘คูณ๑๐๐เท่ากับ๘๐ ได้เวลา แปดสิบสตางค์ 

ปักขคณนา๒


ประกาศ วันเถลิงศก เปลี่ยนศักราชใหม่ ปีพ.ศ. ๒๕๕๖, จ.ศ. ๑๓๗๕, ร.ศ. ๒๓๒ (เพิ่มเติมครั้งที่๒)

สถานที่ ร้านเนต วาบ หลังมอขอ

มหาวิชชุมาลี
*เริ่มนับปักขค- ณนา
วารเสาร์แรมหนึ่งค่ำ จำไว้
เดือนสามปีเถาะหนา หนึ่งศูนย์ เก้าเจ็ด
จุลศักราชที่ให้ ไว้ใช้ คำนวณ

*สองร้อยเก้าสิบวัน จงนับ
จากสิบเจ็ดเมษา นับได้
สามสิบเอ็ดสิ้นนับ มกรา คมเฮย
เลขนี้เราบอกไว้ เป็นจำ นวนวัน

*สองร้อยเก้าสิบเอ็ด จงนับ
จากสิบหกเมษา นับได้
สามสิบเอ็ดสิ้นนับ มกรา คมเฮย
เลขนี้เราบอกไว้ เป็นจำ นวนวัน

*เลขสองร้อยเจ็ดวัน นับได้ เท่ากับ
สิบสี่ปักษ์เจ็ดเดือน อธิกมาส
จันทร์เทียบรวีได้ ทุกสิบ เก้าปี
แปดร้อยปีให้คัด จันทร์เทียบ รวีใหม่

*สองร้อยห้าิสิบเอ็ด คือสมุหะ
เรียกเกณฑ์แปดเดือนครึ่ง ว่าไว้
เดือนคู่้เดือนคี่ส- ลับได้ เจ็ดเดือน
เดือนแปดต้องจัดใหม่ หัวใจ คำนวณ

*เศษน้อยคือวันเถ- ลิงศก
สิบห้าเมษายน เทียบไว้
เศษมากคือสิบหก เมษา ยนเฮย
แบบนี้ให้ลองใช้ เทียบกับ จูเลียน

*จำนวนวันที่บวก ท่านเรียก หรคุณ
เป็นฐานหาดิถี ทำไ้้ด้
ลองแล้วเราจึ่งเพรียก ดังดัง แม่นเฮย
เทียบกับพระจันทร์ไว้ สอดคล้อง คำนวณ

วิธีคำนวณ

๑.๑ นำ จุลศักราช ๑๓๗๕ลบ๑๐๙๗ เท่ากับ ๒๗๘
๑.๒.๑ (๒๗๘คูณ๓๖๕)ลบ๒๙๐ เท่ากับ ๑๐๑๑๘๐
๑.๒.๒ (๒๗๘คูณ๓๖๕)ลบ๒๙๑ เท่ากับ ๑๐๑๑๗๙
๑.๓ ((๒๗๘คูณ๒๐๗)บวก๒๕๑)หาร ๘๐๐ เท่ากับ ๗๒.๒๔๖๒๕ เท่ากับ ๗๒ (ต่ำกว่า ๐.๖ ปัดทิ้ง)

๒.๑ นำ ๑๐๑๑๘๐บวก ๗๒ เท่ากับ ๑๐๑๒๕๒ ทดไว้
๒.๒ นำ ๑๐๑๑๗๙ บวก ๗๒ เท่ากับ ๑๐๑๒๕๑ ทดไว้

๓.๑ นำ (๑๐๑๒๕๒ ลบ ๑) หาร ๗ เศษ ๓ ตรงกับ วารเถลิงศก ๑๖ เมษายน ๒๕๕๖
๓.๒ นำ (๑๐๑๒๕๑ ลบ ๑) หาร ๗ เศษ ๒ 

เลือก ๑๐๑๒๕๒ วัน เป็นหรคุณเถลิงศก (เป็นฐานหาดิถีขึ้นแรมต่อไป)

ปีมะเส็ง เบญจศก จุลศัีกราช ๑๓๗๕ พุทธศักราช ๒๕๕๖ รัตนโกสินศก ๒๓๒
เถลิงศก วารอังคาร ที่ ๑๖ เมษายน

ปักขคณนา๓

ประกาศ วันเถลิงศก เปลี่ยนศักราชใหม่ ปีพ.ศ. ๒๕๕๖, จ.ศ. ๑๓๗๕, ร.ศ. ๒๓๒ (เพิ่มเติมครั้งที่๓)

ร้านเนตวาบ หลังมอ

๑.๑ การเดินปักข์

ยานี๑๑
*ต่อไปนี้ขอกล่าว 
ถึงเรื่องราวการนัีบปักข์
บอกแบบไม่มีกั๊ก
นับปักขคณนา

*ห้าหมวดจงอิ่มหนำ
หมวดสัมพยุหะหนา
อีกหมวดพยุหะนา
หมวดสมุหะคือศูนย์กลาง
หมวดวรรคจงสดับ
หมวดปักข์รับอยู่ข้างล่าง
ห้าหมวดบ่อำพราง
ยามว่างว่างจงจดจำ

*หมวดหนึ่งมีสองแถว
แถวบนล่างไว้นับค่ำ
แถวบนจงจดจำ
เรียกมหาจำให้ดี
แถวล่างเรียกว่าจุล
คอยค้ำจุนนับดีถี
ครบสิบห้าวันที่
จำให้ดีเรียกปักข์ถ้วน
สิบสี่วันปักข์ขาด
ท่านประกาศคู่ปักข์ถ้วน
จงจำจงทบทวน
ไว้คำนวณจงประจักษ์

*แถวยืนกับแถวแก้
แน่นอนแล้วจึ่งวางปักข์
นับเป็นท่านจักรัก
กระดานปักข์คณนา
มหาสัมพยุหะ
สิบแปดตัวนะจงจำหนา
สิบเจ็ดตัวมหา
หนึ่งจุละอยู่ท้ายแนว
จุลสัมพยุหะ
เว้นไว้หนาไม่มีแถว
ข้ามไปที่อีกแนว
แถวมหาพยุหะ

*แถวนี้สิบหนึ่งตัว
จุลสิบตัวจำไว้นะ
มหาหนึ่งตัวหลุ่ะ
จำไว้นะอยู่ท้่ายแนว
แถวจุลพยุหะ
สิบตัวนะตั้งเป็นแถว
จุลเก้าตัวตั้งแนว
อยู่ท้ายแถวหนึ่งมหา

*มหาสมุหะแถว
ตั้งเป็นแถวเจ็ดตัวนะ
มหาหกตัวหล่ะ
หนึ่งจุละอยู่ท้ายแนว
แถวจุลสมุหะ
หกตัวนะตั้งเป็นแถว
มหาห้าตัวตั้งแนว
อยู่ท้่ายแถวหนึ่งจุละ

*มหาวรรคะแถว
ตั้งเป็นแถวสี่ตัวนะ
จุลสามตัวหล่ะ
หนึ่งมหาอยู่ท้่ายแนว
แถวจุลวรรคะ
สามตัวนะตั้งเป็นแถว
จุลสองตัวตั้งแนว
อยู่ท้ายแถวหนึ่งมหา

*มหาปักขะแถว
ตั้งเป็นแถวห้าตัวนะ
สี่ปักข์ถ้วนหล่ะ
หนึ่งปักข์ขาดอยู่ท้ายแนว
แถวจุลปักขะ
สี่ตัวนะตั้งเป็นแถว
สามปักข์ถ้วนตั้งแนว
อยู่ท้ายแถวหนึ่งปักข์ขาด

*ให้เลื่อนแนวจากล่าง
ค่อยเยื้องย่างไปตามกฎ
นับไปอย่าได้ลด
ไปตามกฎทีละตัว
แรกแรกท่านอาจทุกข์
ไม่สนุกเพราะเมาหัว
ฝึกไปอย่าได้กลัว
รับรองชัวร์ว่าแม่นยำ

ตัวอย่างกระดานปักข์

                               ๑   ๒  ๓   ๔   ๕   ๖  ๗   ๘  ๙  ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖ ๑๗ ๑๘
มหาสัมพยุหะ  ม ม ม ม ม ม ม ม ม ม ม ม  ม ม ม ม จ  แถวยืน
---------------------------------------------------------------------
                               ๑   ๒  ๓  ๔  ๕   ๖  ๗  ๘  ๙  ๑๐ ๑๑
มหาพยุหะ      จ จ จ จ จ จ จ จ จ ม  แถวยืน
จุลพยุหะ       จ จ จ จ จ จ จ จ จ ม  แถวแก้
--------------------------------------------------------------------
มหาสมุหะ     ม ม ม ม ม ม จ  แถวแก้
                               ๑   ๒  ๓   ๔  ๕   ๖
จุลสมุหะ        ม ม ม ม จ แถวยืน
-----------------------------------------
                               ๑   ๒  ๓  ๔
มหาวรรค      จ จ จ ม แถวยืน
จุลวรรค        จ จ ม  แถวแก้
----------------------------------------
                               ๑   ๒   ๓   ๔  ๕
มหาปักข์       ม ม ม ม จ  แถวแก้
จุลปักข์          ม ม จ  แถวยืน

มหานันทยายี
*ตัวขีดเส้นใต้คือ เริ่มต้น
ให้เริ่มนับวนเวียน จากล่าง
ตามตารางกลที่ วางไว้ นั้นเฮย
พระจอมทรงสร้างแ้ก้ ไขอ- ธิกวาร

๑.๒.หาดิถี แรมค่ำ วันเถลิงศก
หรคุณเถลิงศก ๑๐๑๒๕๒ วัน
หาดิถี
๑.๒.๑. ๑๐๑๒๕๒ หาร ๑๖๑๖๘ ได้ลัพ ๖ เศษ ๔๒๔๔
๑.๒.๒. ๔๒๔๔ หาร ๑๔๔๗ ได้ลัพ ๒ เศษ ๑๓๕๐
๑.๒.๓. ๑๓๕๐ หาร ๒๕๑ ได้ลัพ ๕ เศษ ๙๕
๑.๒.๔. ๙๕ หาร ๕๙ ได้ลัพ ๑ เศษ ๓๖
๑.๒.๕. ๓๖ หาร ๑๕ ได้่ลัีพ ๒ เศษ ๖ เป็นดิถี
หาแรมค่ำ
๑.๒.๖. (๖ คูณ ๑๐๙๕) บวก (๒ คูณ ๙๘) บวก (๕ คูณ ๑๗) บวก (๑ คูณ ๔) บวก ๓ ได้ลัพ ๖๘๕๘
๑.๒.๗. ๖๘๕๘ หาร ๒ เศษ ๐ ข้างขึ้น

มหานันทยายี
*วันหลังจักมาอ- ธิบาย
เลขมาอย่างไรควร รับรู้
ที่มาที่ไปไม่ ยากเลย ง่ายเฮย
เด็กคึดเบิ่งดู้เิถิง ที่มา ที่ไป


ปีมะเส็ง เบญจศก จุลศัีกราช ๑๓๗๕ พุทธศักราช ๒๕๕๖ รัตนโกสินศก ๒๓๒
เถลิงศก วารอังคาร ที่ ๑๖ เมษายน ขึ้น หกค่ำ เดือน๕

สัมพยุหะที่  ๖ บวก ๑ เท่ากับ ๗

พยุหะที่ ๒ บวก ๑ เ่ท่ากับ ๓
สมุหะที่ ๕ บวก ๑ เท่ากับ ๖
วรรคที่ ๑ บวก ๑ เท่ากับ ๒
ปักข์ที่ ๒ บวก ๑ เท่ากับ ๓

๗ฅฉข๓ 

กระดานปักข์วันเถลิงศก

                               ๑   ๒  ๓   ๔   ๕   ๖  ๗   ๘  ๙  ๑๐ ๑๑ ๑๒ ๑๓ ๑๔ ๑๕ ๑๖ ๑๗ ๑๘
มหาสัมพยุหะ  ม ม ม ม ม  ม ม ม ม ม ม  ม ม ม ม จ  แถวยืน
---------------------------------------------------------------------
                              ๑   ๒  ๓  ๔  ๕   ๖  ๗  ๘  ๙  ๑๐ ๑๑
มหาพยุหะ      จ  จ จ จ จ จ จ จ ม  แถวยืน
จุลพยุหะ       จ จ จ จ จ จ จ จ จ ม  แถวแก้
--------------------------------------------------------------------
มหาสมุหะ     ม ม ม ม ม ม จ  แถวแก้
                               ๑   ๒  ๓   ๔  ๕   ๖
จุลสมุหะ       ม ม ม ม ม  แถวยืน
-----------------------------------------
                             ๑  ๒   ๓  ๔
มหาวรรค     จ จ จ ม แถวยืน
จุลวรรค       จ  ม  แถวแก้
----------------------------------------
                               ๑   ๒   ๓   ๔  ๕
มหาปักข์       ม ม ม ม จ  แถวแก้
จุลปักข์         ม ม  จ  แถวยืน

บทสวด
อิทานิ สัตตะมีภูเต มะหันเตเยวะ สัมพะยุเห
ตะติยัสเสวะ พะยุหัสสะ อันติเม สะมุเห อะยัง
ทุติยัสเสวะ วัคคัสสะ ปักเข ตะติยะสัญญิเต
ฯลฯ ปะวัตตะติ ปัจจุบันโน
อัปปะมาเทนะ สัพพะทาติ.

ปักขคณนา๔

ประกาศ วันเถลิงศก เปลี่ยนศักราชใหม่ ปีพ.ศ. ๒๕๕๖, จ.ศ. ๑๓๗๕, ร.ศ. ๒๓๒ (เพิ่มเติมครั้งที่๔)

ร้านเนตวาบ หลังมอ

ยานี๑๑
*คำนวณตารางปักข์
อย่าเกินปักข์จำให้ได้
อ้างอิงตารางไว้
เลขมากไปให้ถอยคืน
หากเศษน้อยกว่าส่วน
ลัพศูนย์ควรอย่าขัดขืน
ลัพศูนย์คือตัวยืน
อย่าฝ่าฝืนจงเชื่อฟัง
เศษนั้นให้คงไว้
หมวดถัีดไปเป็นตัวตั้ง
หารได้สนุกจัง
จงรับฟังเคล็ดวิชา

*ต่อไปนี้จักบอก
พวกบ้านนอกจงศึกษา
ปักขคณนา
หรคุณมาหารวัน
สัมพยุหะก๊ก
หนึ่งหกหนึ่งหกแปดนั่น
ลัพบวกเลขหนึ่งนั้น
เหลือเศษวันไว้ทำการ
พยุหะก๊กนี้
หนึ่งสี่สี่เจ็ดตัวหาร
ลัพบวกเลขหนึ่งนั้น
เหลือเศษวันไว้ทำการ
สมุหะก๊กพญา
สองห้าหนึ่งเป็นตัวหาร
ลัพบวกหนึ่งชำนาญ
เหลือเศษวันไว้ตั้งตัว
อีกหมวดวรรคะก๊ก
ห้าสิบเก้าหารให้ทั่ว
ลัีพบวกหนึ่งให้ชัวร์
ขรัวท่านบอกเหลือวันไว้
ท้ายสุดคือหมวดปักข์
สิบห้าหักหารให้ได้
ลัพบวกเลขหนึ่งไว้
เศษเท่าไหร่คือดิถิ

*ต่อไปขึ้นแรมค่ำ
น้องจงจำคำสอนพี่
จำไว้นะเด็กดี
วิชานี้หมั่นทบทวน

*สัมพยุหะลบ
หนึ่งจบแล้วคูณโดยด่วน
หนึ่งศูนย์เก้าห้าล้วน
เป็นลัพถ้วนแล้วเก็บไว้

*พยุหะลบหนึ่ง
จึ่งคูณเก้าสิบแปดได้
ได้ลัพแล้วเก็บไ้ว้
ช่วงสุดท้ายค่อยใช้งาน

*สมุหะลบหนึ่ง
จึ่งคูณสิบเจ็ดนะหลาน
ได้ลัพแล้วหยุดงาน
ค่อยใช้งานช่วงสุดท้าย

*หมวดวรรคะลบหนึ่ง
จึ่งคูณสี่ปักข์ให้ได้
ได้ลัพแล้วเก็บไว้
ช่วงสุดท้ายจักใช้งาน

*สุดท้ายแล้วนำปักข์
บวกคักคักลัพทุกฐาน
ลัพรวมอย่าหยุดงาน
เอาสองหารแล้วดูเศษ
เศษศูนย์ข้างขึ้นแจ่ม
ส่วนข้างแรมหนึ่งคือเศษ
เหล่านี้ใช้ทายเหตุ
บอกขอบเขตข้างขึ้นแรม
จบแล้วคำนวณปักข์
กระดานปักข์เจ้าอย่าแถม
ดิถีข้างขึ้นแรม
จงยิ้มแย้มรับปริญญา

สูตร
๑. หรคุณเถลิงศกหรือหรคุณประสงค์ หาร ๑๖๑๖๘ ได้ ลัพ บวก ๑เท่ากับ สัมพยุหะ และเศษวันสัมพยุหะ
๒. เศษวันสัมพยุหะ หา่ร ๑๔๔๗ ได้ ลัพ บวก ๑ เท่ากับ พยุหะ และ เศษวันพยุหะ
๓. เศษวันพยุหะ หาร ๒๕๑ ได้ ลัพ บวก ๑ เท่ากับ สมุหะ และ เศษวันสมุหะ
๔. เศษวันสมุหะ หาร ๕๙ ได้ ลัพ บวก ๑ เท่ากับ วรรค และ เศษวันวรรค
๕. เศษวันวรรค หาร ๑๕ ได้ ลัพ บวก ๑ เท่ากับ ปักข์ และ เศษวันปักข์ เท่ากับ ดิถี

๖. ((สัมพยุหะ ลบ ๑) คูณ ๑๐๙๕ บวก (พยุหะ ลบ ๑) คูณ ๙๘ บวก (สมุหะ ลบ ๑) คูณ ๑๗ บวก (วรรค ลบ ๑) คูณ ๔ บวก ปักข์) หาร 2 เศษ ๐ ข้างขึ้น เศษ ๑ ข้างแรม.

อักโกธะ ชิเนโกธัง.

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น